مردم آذربایجان با رشادت‌ها و فداکاری‌های بی‌شمار، از دیرباز تاکنون، حافظ مرزهای ایران و پاسدار ارزش‌های ملی بوده است. مردم آذربایجان، با روحیه‌ای شاداب و مهمان‌نوازی بی‌نظیر، از ویژگی‌های اخلاقی برجسته‌ای برخوردارند. میهن‌دوستی، شجاعت، صداقت، تعصب بر ارزش‌های ملی و مذهبی، و روحیه همبستگی از جمله بارزترین ویژگی‌های این مردم است. آن‌ها در طول تاریخ، نشان داده‌اند که در حفظ وحدت و یکپارچگی کشور، همواره پیش‌قدم بوده‌اند. آذربایجان از دیرباز تاکنون، یکی از کانون‌های مهم تمدنی و فرهنگی ایران بوده است. این منطقه در شکل‌گیری دولت‌های بزرگ ایرانی همچون هخامنشیان، ساسانیان و صفویان نقش اساسی داشته است.

مردم آذربایجان در طول تاریخ، با مقاومت در برابر تهاجمات بیگانه، از خاک ایران دفاع کرده‌اند. قیام مشروطه و نقش برجسته ستارخان و باقرخان در این نهضت، گواهی بر این مدعاست. مشاغل سنتی مردم آذربایجان، عمدتاً کشاورزی، دامداری و صنایع دستی بوده است. فرش‌بافی، چرم‌دوزی، مسگری و قالی‌بافی از جمله صنایع دستی معروف آذربایجان هستند. با صنعتی شدن کشور، مشاغل مردم آذربایجان نیز دستخوش تحول شده و بسیاری از آن‌ها به مشاغل صنعتی و خدماتی روی آوردند. آداب و رسوم مردم آذربایجان، ریشه در فرهنگ غنی و تاریخی آن‌ها دارد. مهمان‌نوازی، احترام به بزرگ‌ترها، برگزاری جشن‌ها و آیین‌های سنتی، از جمله این آداب و رسوم است. این آداب و رسوم، به حفظ هویت فرهنگی و تقویت پیوندهای اجتماعی کمک شایانی کرده است. غذاهای محلی آذربایجان، با طعم‌های لذیذ و متنوع، از شهرت جهانی برخوردارند. کباب، قورمه‌سبزی، آش، کوکو و انواع دلمه از جمله غذاهای معروف آذربایجان هستند. این غذاها، علاوه بر تأمین انرژی بدن، به دلیل استفاده از مواد اولیه طبیعی و تازه، دارای خواص درمانی نیز هستند.

کشاورزی، یکی از مشاغل اصلی مردم آذربایجان بوده است. این منطقه، با داشتن خاک حاصلخیز و آب فراوان، از دیرباز تاکنون، یکی از قطب‌های کشاورزی ایران بوده است. محصولات کشاورزی آذربایجان شامل غلات، حبوبات، میوه‌ها و سبزیجات متنوعی است. استان آذربایجان، با دارا بودن تاریخی غنی در کشاورزی و دامداری، از دیرباز مهد تولید محصولات غذایی باکیفیت بوده است. این استان با بهره‌گیری از آب‌وهوای مناسب، خاک حاصلخیز و نیروی کار ماهر، توانسته است در حوزه صنایع غذایی به پیشرفت‌های چشمگیری دست یابد.

در استان آذربایجان، شرکت‌های بزرگ و کوچک متعددی در حوزه صنایع غذایی فعالیت می‌کنند. برخی از این شرکت‌ها با تولید محصولات باکیفیت و برندسازی موفق، توانسته‌اند جایگاه خود را در بازارهای داخلی و خارجی تثبیت کنند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: شرکت‌های لبنی: آذربایجان به عنوان یکی از قطب‌های تولید شیر در ایران، دارای کارخانه‌های بزرگ تولید لبنیات است. این شرکت‌ها انواع محصولات لبنی مانند شیر، ماست، پنیر، دوغ و کره را تولید و عرضه می‌کنند. شرکت‌های تولید کنسرو: تولید کنسروهای میوه، سبزیجات و گوشت از دیگر فعالیت‌های مهم صنایع غذایی آذربایجان است. این محصولات به دلیل ماندگاری بالا و سهولت مصرف، از محبوبیت زیادی برخوردار هستند. شرکت‌های تولید مواد غذایی خشک: تولید آجیل، خشکبار، حبوبات و ادویه جات از دیگر فعالیت‌های مهم صنایع غذایی آذربایجان است. شرکت‌های تولید نوشیدنی: تولید انواع نوشیدنی‌های گازدار، آب معدنی و نوشابه‌های میوه‌ای نیز در این استان رواج دارد. کارخانه جات تولید انواع شکلات، کیک و بیسکوئیت: آوازه آوازه نام این محصولات از مرزهای خاورمیانه نیز فراتر رفته و اروپای صنعتی را نیز درنوردیده است. صنعت آذربایجان، با وجود پتانسیل‌های فراوان، در سال‌های اخیر شاهد پیشرفت‌های چشمگیری بوده است. صنایع خودروسازی، پتروشیمی، نساجی و فولاد از جمله صنایع مهم آذربایجان هستند. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی و حمایت از سرمایه‌گذاری، از جمله اقداماتی است که برای توسعه صنعت در این منطقه انجام شده است.

آذربایجان، مهد پرورش مردان و زنانی بزرگ بوده است. ستارخان و باقرخان، تقی‌زاده، شهریار، تبریزی، شهیدان آوینی، باکری، صدر و سعیدی و بسیاری دیگر از شخصیت‌های برجسته تاریخ ایران، از این دیار برخاسته‌اند. این افراد، با ایثارگری و فداکاری، نقش مهمی در پیشرفت و توسعه ایران ایفا کرده‌اند. مهمان‌نوازی، یکی از بارزترین ویژگی‌های مردم آذربایجان است. آن‌ها به میهمانان خود به عنوان یک نعمت الهی نگاه می‌کنند و از آن‌ها با تمام وجود پذیرایی می‌کنند. این سنت حسنه، به تقویت روابط اجتماعی و افزایش همبستگی ملی کمک کرده است.